Μια ανθολόγηση από τα πεζά κείμενα του Τόλη Νικηφόρου (διηγήματα, μυθιστορήματα, παραμύθια) με εικόνες της Τζούλιας Φορτούνη



«Η ζωή μας αποτελείται όχι από μέρες,
μήνες και χρόνια,
αλλά από δευτερόλεπτα
που αιωρούνται και σκορπίζουν
στην άκρη του γκρεμού.
Δευτερόλεπτα αιφνιδιαστικά και γοητευτικά,
δευτερόλεπτα επικίνδυνα»

Δευτέρα 18 Αυγούστου 2014

Άψογοι στην εμφάνιση, άψογοι στη συμπεριφορά

(painting by Manet, Bon Bock)

Ο κριτής έσκυψε και χτύπησε δυο-τρεις φορές δυνατά το καμπανάκι του τελευταίου γύρου. Οι επικεφαλής της κούρσας των δέκα χιλιάδων μέτρων αντέδρασαν ακαριαία επιταχύνοντας τον ρυθμό τους στη στροφή ενώ οι υπόλοιποι δρομείς έμειναν πίσω. Οι άλτες και οι ρίπτες των αγωνισμάτων που διεξάγονταν ταυτόχρονα διέκοψαν προσωρινά τις προσπάθειές τους. Οι παροτρύνσεις, οι επευφημίες, το μεγάλο βουητό του πλήθους ανέβηκαν απότομα στον ουρανό σαν αερόστατο με κομμένα σχοινιά.

Ήταν ένα γλυκό ανοιξιάτικο απόγευμα με το θαλασσινό αεράκι να ανεμίζει τις πολύχρωμες σημαίες των διαφόρων κρατών που έπαιρναν μέρος στους διεθνείς αγώνες. Καθισμένος ήρεμα στην προτελευταία σειρά του πάνω διαζώματος, δίπλα σ' έναν άγνωστο κύριο, άψογο στην εμφάνιση, άψογο στη συμπεριφορά, ο Κάπα Άλφα παρακολουθούσε τους αθλητές τρώγοντας τα αγαπημένα του μπατιρόσπορα. Φρόντιζε να μην φτύνει τα φλούδια στις πλάτες και τα κεφάλια των μπροστινών αλλά να τα αφήνει προσεκτικά να πέφτουν ανάμεσα στα πόδια του. Όταν τα σπόρια τελείωσαν, τσαλάκωσε το χάρτινο σακουλάκι γλείφοντας στα χείλη του το αλάτι και έψαξε πάλι τις τσέπες του.

Αμέσως μετά, αισθάνθηκε ένα πυρωμένο καρφί στη πλάτη του κι άλλο ένα στα πλευρά του κι ένα τελευταίο στο αριστερό του μάγουλο. Ήταν τα ερευνητικά, απορημένα και ενοχλημένα έως οργισμένα, επίμονα βλέμματα αρκετών άλλων θεατών. Το μήνυμα που μετέφεραν, η συγκεντρωμένη και πολλαπλασιασμένη δύναμή τους και το γεγονός ότι εκείνος ήταν ο αποδέκτης δεν τον παραξένεψαν. Μπορούσε άνετα κανείς να υποθέσει ότι είχε πια συνηθίσει σε αυτού του είδους τις αντιδράσεις.


Στην πολυτελή είσοδο με την φωτεινή καλλιτεχνική επιγραφή και τα ψιλοδουλεμένα κουρτινάκια, ο υπεύθυνος τον κοίταξε από πάνω ως κάτω σαν ελλειποβαρή μερίδα. Όταν έλαβε την απάντηση που θα έπρεπε λογικά να αναμένεται, έκανε μια σχεδόν περιφρονητική κίνηση του χεριού και τον οδήγησε με ελαφρά ανασηκωμένα φρύδια από τον διάδρομο σ' ένα λιτό τραπεζάκι κάπου στο βάθος. Με μια παρόμοια κίνηση του υπέδειξε να καθίσει, απίθωσε μπροστά του τους καταλόγους των φαγητών και των ποτών και βιάστηκε να εξαφανιστεί.

Ο Κάπα Άλφα έριξε τη συνήθη διερευνητική ματιά στον βαθμό που του επέτρεπε η περιορισμένη ορατότητα από το σημείο που βρισκόταν. Πρόσεξε ότι αρκετά τραπέζια τριγύρω ήταν άδεια. Ασφαλώς καλύτερα τραπέζια. Πρόσεξε τον άγνωστο κύριο, άψογο στην εμφάνιση, άψογο στη συμπεριφορά. Για λίγο, το βλέμμα του στάθηκε σε μια γοητευτική κοπέλα με μακριά μαύρα μαλλιά που έτρωγε ανάμεσα σε φίλους, περίπου στο κέντρο του εστιατορίου. Ύστερα περιεργάστηκε τη διακόσμηση, τα φωτιστικά, τα τραπεζομάντιλα και τα μαχαιροπίρουνα, κάποιους πελάτες που έμπαιναν. Ακόμη και τα ακροβατικά΄των σερβιτόρων με τους δίσκους και τα γεμάτα πιάτα στον αέρα.

Πριν μελετήσει τους καταλόγους, το τελευταίο που είδε, όπως συχνά συμβαίνει με τα σημαντικότερα των πραγμάτων, ήταν η κάπως διαφορετική πόρτα δίπλα του και, λίγο αργότερα, η χαρακτηριστική παράσταση του αποχωρητηρίου πάνω από το κεφάλι του. Πήρε μια βαθιά ανάσα κι αναστέναξε σαν άνθρωπος που υποκύπτει στο μοιραίο. Σαν άνθρωπος που δεν θα μπορούσε να πει ότι δεν το περίμενε.


Στις δύο μετά τα μεσάνυχτα, ο δρόμος της συνοικιακής γειτονιάς ήταν έρημος και βουβός. Όπως και η αυλή του λυκείου με τα καλάθια του μπάσκετ, όπως και τα φτωχά προκήπια, όπως και τα μακρόστενα μπαλκόνια με τις γλάστρες. Ελάχιστα παράθυρα φωτισμένα στις καινούριες τετραώροφες πολυκατοικίες και τα παρκαρισμένα αυτοκίνητα από τις δυο μεριές να φαντάζουν σαν τεράστια υπνωτισμένα έντομα.Που και που, κάποιο ξέφτι μουσικής, κάποιες ανάκατες χαρούμενες φωνές ξέφευγαν από τις μπαλκονόπορτες και χρωμάτιζαν στιγμιαία τη γκρίζα σιγή.

Γυρίζοντας από την τελευταία παράσταση του παραλιακού κινηματογράφου, ο Κάπα Άλφα πλήρωσε λίγο πιο πάνω το ταξί που είχε μοιραστεί με τον άψογο στην εμφάνιση, άψογο στη συμπεριφορά κύριο, και περπάτησε χαλαρά εκατό περίπου μέτρα ως το σπίτι του. Άλλο ένα έργο με φόνους, σεξ και εμπόριο ναρκωτικών, σκέφτηκε,  Ο σκύλος στο μπαλκόνι του γείτονα είχε στήσει τα πόδια στα κάγκελα και ούρλιαζε ανατριχιαστικά. Το απόλυτα γνωστό, το απόλυτα οικείο περιβάλλον. Εκείνο  που ασφαλώς δεν περίμενε ήταν να πεταχτούν ξαφνικά από το σκοτεινό αυτοκίνητο τρεις γεροδεμένοι άντρες. Να τον αρπάξουν, πριν προλάβει να αφήσει ένα τριπλό άλφα σαν επιφώνημα μαζί με ένα χι σαν ερωτηματικό, και να τον μπουζουριάσουν στο πίσω κάθισμα, να του χώσουν μια χοντρή πατσαβούρα στο στόμα.Ίσως γι' αυτό δεν κατάφερε καθόλου να αντισταθεί παρόλο που ήταν αρκετά μεγαλόσωμος και αρκετά νέος.

Η γαλήνη της γειτονιάς αποκαταστάθηκε αμέσως όπως η ακύμαντη επιφάνεια του νερού μόλις φτάσει η πέτρα στον πάτο. Με σβηστούς τους προβολείς, με τα φαρδιά του λάστιχα σχεδόν αθόρυβα, το αυτοκίνητο ξεκίνησε και σύντομα έστριψε τη γωνιά του κάθετου δρόμου προς το ρέμα. Λίγα λεπτά αργότερα. στάθμευσε και πάλι παρακάτω, εκεί που μια πυκνή συστάδα δέντρων παρείχε κάλυψη για κάθε είδους νυχτερινές δραστηριότητες.

Ο Κάπα Άλφα δεν θα γύριζε εκείνο το βράδυ στη ζεστασιά του δωματίου του, δεν θα ακολουθούσε την καθιερωμένη διαδικασία πριν ξαπλώσει, δεν θα διάβαζε το επόμενο κεφάλαιο του αστυνομικού μυθιστορήματος της Π. Ντ. Τζέιμς πριν κοιμηθεί. Ο χλωμός πρωινός ήλιος θα τον έβρισκε πεταμένο στην απότομη πλαγιά κοντά στην κοίτη, με μια μεγάλη ταμπέλα κρεμασμένη στον λαιμό, με μια έκφραση υπέρτατης απορίας στο πρόσωπο και με το κεφάλι γερμένο πίσω αφύσικα σαν εξάρτημα ενός ξεχαρβαλωμένου παιχνιδιού.


Στα κεντρικά γραφεία της Α.Μ.Α.Κ.Α., στον κεντρικό δρόμο, στο κέντρο της πόλης, όλα τα μέλη έφτασαν όπως πάντα στην ώρα τους. Όλα τα μέλη όπως πάντα άψογα στην εμφάνιση, άψογα στη συμπεριφορά. Κοστούμια σκούρα σιδερωμένα, λευκά πουκάμισα και γραβάτες, γυαλισμένα παπούτσια, κοντά μαλλιά, ξυρισμένα μάγουλα, περιποιημένα χέρια. Κάθισαν στη μεγάλη αίθουσα γύρω από το ατέλειωτο απαστράπτον τραπέζι των διασκέψεων με τα γόνατα ευθυγραμμισμένα και μιλούσαν μεταξύ τους με χαμηλή φωνή, με εμφανή σεβασμό ο ένας προς τον άλλο. Με λεξιλόγια, ακριβή διατύπωση και άρθρωση που έδειχναν τεχνική εκπαίδευση υψηλού επιπέδου.

Όταν δρασκέλισε το κατώφλι ο ηγέτης, το σούσουρο σταμάτησε ακαριαία. Κάποια χέρια που είχαν ακουμπήσει στην άκρη του τραπεζιού, επέστρεψαν και πάλι στους μηρούς. Ο μετρίου αναστήματος γκριζομάλλης τους κοίταξε έναν ένα από τη θέση του στην κεφαλή του τραπεζιού με βλέμμα αυστηρό. Άφησε τη σιωπή να αιωρηθεί απειλητικά για μερικά δευτερόλεπτα και μετά μίλησε με μισάνοιχτα τα λεπτά του χείλη και φωνή διαπεραστική.

- Τους προειδοποιήσαμε, είπε, τους προειδοποιήσαμε πολλές φορές και επί πολλά χρόνια. Στην αρχή μέσω του τύπου, εντύπου και ηλεκτρονικού, με παραστατικές αφίσες σε κεντρικότητα σημεία, με επίσημα ιατρικά ανακοινωθέντα. Πριν ακόμη ιδρυθεί, πριν ενεργοποιηθεί η Ανεξάρτητη Μονάδα για την Αντιμετώπιση των Κοινωνικά Ανεύθυνων. Τους απαγορεύσαμε, τόνισε χτυπώντας τη γροθιά του στο τραπέζι, τη Βήτα Σίγμα στους κινηματογράφους, στα λεωφορεία, κι αργότερα στα ταξί, στα εστιατόρια, στα γήπεδα, στις αίθουσες αναμονής. Τίποτα αυτοί, Εξακολούθησαν τη βρωμερή τους συνήθεια, εξακολούθησαν να μολύνουν την ατμόσφαιρα, εξακολούθησαν να θέτουν σε κίνδυνο την υγεία τους και την υγεία των άλλων. Την υγεία των αθώων. Και, επιπλέον, να επιβαρύνουν με δισεκατομμύρια τον κρατικό προϋπολογισμό. Όπως γνωρίζετε, μερικά μέλη μας τους αρνήθηκαν την ιατρική περίθαλψη στα δημόσια νοσοκομεία, όταν η πάθηση τους προερχόταν, και ποια δεν προέρχεται, από τη Βήτα Σίγμα. Όσοι επέζησαν, αντί να συμμορφωθούν, κατέφυγαν σε ιδιωτικές κλινικές, πλήρωσαν από την τσέπη τους. Τόσο μεγάλο είναι το πάθος τους, τόσο δυνατή η βρωμερή συνήθεια που τους έχει κατακυριεύσει. Στις αρχές του εικοστού πρώτου αιώνα, είναι αδύνατον πια να τους ανεχτούμε. Οι Άψογοι πρέπει να αντιμετωπίσουν δραστικά, να δώσουν την τελική λύση στους κοινωνικά ανεύθυνους.

Τα μάτια του αγρίεψαν πιο πολύ κι ένα χαρακτηριστικό τικ εμφανίστηκε στη δεξιά πλευρά του στόματός του. Στράφηκε προς τον Άψογο που καθόταν δεξιά του με την υπέρτατη εγρήγορση του σπρίντερ ακριβώς πριν την πιστολιά του αφέτη.
        - Κύριε, -όπουλε, αναφορά.
        - Δεκαεπτά εκκαθαρίσεις Κάπα Άλφα κατά το παρελθόν εικοσιτετράωρο, αρχηγέ. Σε τέσσερα σημεία της πόλης από αριστείς των πολεμικών τεχνών. Επελέγησαν οι πλέον προκλητικοί. Ελάχιστη αντίδραση, ουδέν πρόβλημα.    
          - Κύριε -ίδη, είπε ο αρχηγός.
          - Μέγιστος κοινωνικός αντίκτυπος. Έκτακτα δελτία, οκτάστηλα πρωτοσέλιδα, ειδικά αφιερώματα. Η αστυνομία ανακρίνει τους αναρχικούς και λοιπούς συνήθεις υπόπτους. Μερικοί καταδικάζουν τους δράστες, αρκετοί τους συγχαίρουν και η μεγάλη πλειοψηφία παρακολουθεί όπως πάντα τα σόου και τα σήριαλ στην τηλεόραση πριν πάει για ύπνο.
           - Οι ταμπέλες με τα τεράστια κόκκινα γράμματα κάνουν ιδιαίτερη εντύπωση, συνέχισε ο -όγλου με ένα νεύμα του ηγέτη. ΚΟΙΝΩΝΙΚΆ ΑΝΕΎΘΥΝΟΣ - ΚΑΠΝΙΣΤΗΣ πάνω στο πτώμα έχει παρόμοιο ψυχολογικό αποτέλεσμα με ένα άρμα μάχης που εμφανίζεται μπροστά στους πεζικάριους.
            - Τα αποθέματα εξαντλούνται ταχύτατα, πρόσθεσε ο - όπουλος, 2. Με την έγκρισή σας, θα παραγγείλουμε άλλα δέκα χιλιάδες τεμάχια. Πρέπει να στείλουμε και στα παραρτήματα. Το πρόγραμμα όμως χρηματοδοτείται επαρκώς από τα χρήματα και τα τιμαλφή των Κάπα Άλφα.
             - Η ποσότητα της παραγγελίας θα αποδειχθεί ανεπαρκής δεδομένου το τμήμα μου θα περατώσει σύντομα τις μελέτες ΚΑ2 και ΚΑ3, τόνισε με περιφάνεια ο Άψογος -ελές, ενώ έχει ήδη ανατεθεί η εκπόνηση των μελετών ΚΑ4, ΚΑ5 και ΚΑ6. Αναμένονται θετικά πορίσματα και θετικές προτάσεις για αυτοχρηματοδοτούμενα προγράμματα.
             - Οι αρχικές αντιδράσεις των καπνοπαραγωγών, καπνοβιομηχάνων και του προσωπικού που απασχολούν, των πρατηριούχων, περιπτεράδων και λοιπών παραγωγικών τάξεων έχουν κατασιγάσει, τους διαβεβαίωσε ο - άδης. Η μείωση των εσόδων τους αντισταθμίστηκε από τις ειδικές επιχορηγήσεις και επιδόματα αξιοποίησης των πτωμάτων. Θα πρέπει όμως να αναφερθεί και ένα παράξενο φαινόμενο. Οι μεγαλύτερες επιχορηγήσεις που ολοένα ζητούν σημαίνουν αναπόφευκτα την ανάγκη περισσοτέρων πτωμάτων με αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση των πωλήσεών τους. Για να μην αναφέρω την επιβεβλημένη ενίσχυση τόσο του εκτελεστικού όσο και του παραγωγικού μας κλάδου.

Όταν τελείωσαν όλοι οι Άψογοι, ο αρχηγός μίλησε για τελευταία φορά. Το πρόσωπό του τώρα καθρέφτιζε τη γαλήνη της εκπλήρωσης μαζί με τη συγκίνηση της προσδοκίας. ΄Ένα μικρό χαμόγελο είχε πάρει τη θέση του τικ στη άκρη των χειλιών του.

- Ως προς την κυβέρνηση και τις κρατικές υπηρεσίες, ο όλος χειρισμός έχει αναληφθεί από τη διοίκηση και εμένα προσωπικά.  Επιδιώκουμε τη συνεργασία, με τη δική μας καθοδήγηση βεβαίως. Με τον γνωστό λήθαργό τους, τη σιωπηρή συγκατάθεση που διαγνώσαμε και τις αποτελεσματικές μεθόδους της διείσδυσης, της διάβρωσης, της δωροδοκίας και του εκβιασμού, βαίνουμε καλώς προς επίτευξη του στόχου μας. Με τη βοήθεια του θεού, η Α.Μ.Α.Κ.Α. θα εκπληρώσει την αποστολή της. Περάστε πλάι για αναψυκτικά.


Ο Κάπα Άλφα έριξε μια σχεδόν αδιάφορη ματιά στους τίτλους και τις φωτογραφίες των εφημερίδων, που κάλυπταν ολόκληρη τη μία πλευρά του περιπτέρου. Πάλι εκτελέσεις, μονολόγησε. Κάπως ακραίο μέτρο.  Και δεν πρόκειται να σταματήσει εύκολα αυτή η ιστορία. Αναλογίστηκε την απέχθεια του για τους καπνιστές. Αυτοί οι Κάπα Άλφα φταίνε, μουρμούρισε, που δεν συναισθάνονται πόσο Κάπα Άλφα είναι.

Πέρασε βαριανασαίνοντας το προποτζίδικο και μπήκε στο φαρμακείο, έδωσε τη συνταγή του δημόσιου ασφαλιστικού οργανισμού και παρέλαβε τα αντιυπερτασικά και τα διουρητικά. Στράφηκε προς την έξοδο και, σαν να υπέκυψε σε κάποιον πειρασμό ή πρόκληση, ανέβηκε τελικά στη ζυγαριά. Διάβασε και ξαναδιάβασε το νούμερο. Εκατόν δεκαοχτώ.Με τα ρούχα και τα παπούτσια βέβαια. Μα πώς γίνεται, τίποτα σχεδόν δεν τρώω, διαμαρτυρήθηκε στον εαυτό του. Κοίταξε δεξιά και αριστερά σαν να είχε παγιδευτεί. Εντάξει, δεν μπορώ να πω ότι δεν περίμενα αυτό το βάρος, παραδέχτηκε κάπως απρόθυμα μετά. Ίσως λίγο μικρότερο.Σκέφτηκε ότι μάλλον έπρεπε να ξαναρχίσει εκείνη τη βασανιστική δίαιτα.

Τα βήματά του τον έφεραν στη βιτρίνα του διπλανού ζαχαροπλαστείου. Ξέχασε το γόνατά του που πονούσαν, έδιωξε τις δυσάρεστες και ενοχλητικές σκέψεις. Όχι τούρτες, όχι πάστες, όχι πολλά σιροπιαστά. Ούτε παγωτά. ΄Ένα εκλαιράκι, όμως, μόνο για σήμερα. δύο μελομακάρονα και μια τρουφίτσα, τι ψυχή έχουν, ενώ το μυαλό του ήταν ήδη μουδιασμένο μερικά εκατοστά πάνω από τους σιελογόνους αδένες του.

Έτσι όπως ήταν απορροφημένος, βυθισμένος ως τον λαιμό ηδονικά στον κονιορτό των αντιστάσεών του, δεν πρόσεξε τον άψογο στην εμφάνιση, άψογο στη συμπεριφορά κύριο παραδίπλα. Δεν πρόσεξε και το αυτοκίνητο που ήταν νόμιμα παρκαρισμένο στον κάθετο δρόμο. Το αυτοκίνητο με τους τρεις γεροδεμένους τύπους που  τον παρακολουθούσαν προσεκτικά και κάτι ψιθύριζαν για νέα προγράμματα με ένα αυστηρό και αδιόρατα περιπαιχτικό χαμόγελο στα χείλη.